گمرک
ماده 2ـ گمرک جمهوري اسلامي ايران سازماني دولتي تابع وزارت امور اقتصادي و دارايي است كه بهعنوان مرزبان اقتصادي كشور نقش محوري و هماهنگكننده را در مبادي ورودي و خروجي كشور دارد و مسؤول اعمال حاكميت دولت در اجراي قانون امور گمرک و ساير قوانين و مقررات مربوط به صادرات و واردات و عبور(ترانزيت) كالا و وصول حقوق ورودي و عوارض گمرک و مالياتهاي مربوطه و الزامات فني و تسهيل تجارت است. گمرک جمهوري اسلامي ايران براي انجام وظايف قانوني خود، سطوح واحدهاي اجرائي موردنياز را بدون رعايت ضوابط و تقسيمات كشوري و ماده (30) قانون مديريت خدمات كشوري، متناسب با حجم و نوع فعاليتها تعيين مينمايد. تشكيلات گمرک و واحدهاي اجرائي متـناسب با وظايف و مأموريتهاي محوله توسط گمرک جـمهوري اسلامي ايران تهيه ميشـود و پس از تأييد وزير اموراقتصادي و دارايي به تصـويب هيأت وزيران ميرسد.
گمرک جمهوري اسـلامي ايران شامل ستاد مركزي گمرک ايران و گمرک هاي اجرائي است.
ماده3ـ وظايف و اختيارات گمرک ايران بهشرح ذيل است:
الف ـ اعمال سياستهاي دولت در زمينه صادرات و واردات و عبور كالا
ب ـ تشخيص و وصول حقوق ورودي و ساير وجوه قابل وصول قانوني توسط گمرک ايران
پ ـ انجام تشريفات قانوني ترخيص و تحويل كالا به صاحب يا نماينده قانوني وي و بررسي اسناد ترخيص به منظور احراز صحت شرايط ترخيص و وصول كسر دريافتي يا استرداد اضافه دريافتي
ت ـ كنترل و نظارت بر امر عبور كالا از قلمرو كشور
ث ـ اجراي قوانين و مقررات مرتبط با بازارچههاي مرزي، مرزنشينان و پيلهوران
ج ـ اعمال مقررات گمرک درباره معافيتها و ممنوعيتها در بخشهاي صادرات قطعي، صادرات موقت، واردات قطعي، واردات موقت، كران بري (كابوتاژ)، عبور داخلي كالا، انتقالي، معاملات پاياپاي مرزي، فروشگاههاي آزاد، بستهها و پيكهاي سياسي و پست بينالملل
چ ـ اجراي قوانين و مقررات مربوط به تخلفات و قاچاق گمرک ي، كالاهاي متروكه و ضبطي
ح ـ پيشبيني و فراهم نمودن زيرساختهاي مورد نياز براي اجراء و استقرار سامانهها، رويهها و روشهاي نوين همچون پنجره واحد در فعاليتهاي گمرک
خ ـ جمعآوري، تجزيه و تحليل و انتشار آمار ميزان واردات و صادرات كالا
د ـ بررسي و شناخت موانع نظام گمرک و برنامهريزي درجهت رفع آنها
ذـ اظهارنظر درباره پيشنويس طرحها، لوايح، تصويبنامههاي مرتبط با امورگمرک
رـ اتخاذ روشهاي مناسب جهت هدايت و راهبري دعاوي حقوقي و قضائي در رابطه با امور گمرک
زـ آموزش كاركنان و نظارت و انجام بازرسي اعمال و رفتار كاركنان گمرک ، كشف تخلف و تقصيرات اداري آنان
ژـ بازرسي از واحدهاي اجرائي گمرک و نظارت برعملكرد آنها و ساماندهي كمي و كيفي مبادي ورودي و خروجي
س ـ رسيدگي و حل اختلافات ناشي از اجراي قانون و مقررات گمرک فيمابين گمرک و صاحب كالا برابر قوانين و مقررات مربوطه
ش ـ گسترش ارتباطات بينالمللي، انعقاد تفاهمنامه و موافقتنامههاي گمرک دو يا چندجانبه، عضويت و تعامل فعال با سازمانهاي بين المللي و گمرک با رعايت اصل هفتاد و هفتم (77) قانون اساسي و قوانين مربوطه
ص ـ رعايت توصيههاي سازمان جهاني گمرک ، قراردادهاي بازرگاني و توافقنامههاي منعقده يا پاياپاي در چهارچوب قوانين و مقررات مربوطه
ض ـ رعايت مفاد قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي بهمنظور واگذاري امور غيرحاكميتي گمرک به بخشهاي خصوصي و تعاوني
ط ـ استفاده از فناوريهاي نوين و تجهيز اماكن گمرک ي به ابزارهاي پيشرفته جهت افزايش كارايي و بهبود انجام تشريفات گمرکی
ظ ـ تمهيدات لازم براي تسهيل امور تجاري، تشويق صادرات و گسترش عبور كالا
ع ـ تسهيل فرآيندهاي گمرک با هدف توسعه گردشگري